بیشترین استفاده از انتقادها - وبلاگ نامه

به گزارش وبلاگ نامه، بازخورد دریافت سخت، اما خیلی لازم است. نکات گفته شده در این مقاله فرایند را آسان تر و موثر تر می نماید.

انتقادهای سازنده را برای ایده های خود مانند بیماری آبله مرغان دوران کودکی در نظر بگیرید. قطعا دریافت آن بسیار ناخوشایند است، اما صبر کردن تا انتهای آن باعث مصونیت دائمی از مواجهه مجدد آن می شود. برای مثال، ارتقا دادن محصولات، وب سایت و شیوه های بازاریابی و … که همه از دل همین انتقادها بیرون می آید، شما را از مواجهه با مسائل بعدی مصون خواهد نمود هر کسی که مبتلا به آبله مرغان شود، ابتدا کمی احساس خارش پوست می کند؛ انتقاد، درست مشابه آن است. ابتدا شخص ممکن است ناراحت شود اما بدانید راه های بسیاری وجود دارد تا با ناراحتی و رنج کمتر، به مزایا و منافع بزرگتری دست پیدا کنید. می خواهید آنها را پیدا کنید؟ پس از افراد خلاق و طراح سوال کنید و ببینید که چطور انتقاد را قسمتی از فرایند کاری خود قرار می دهند.

1. موقعیت را فراهم کنید.

انتقاد های خوب هرگز در خلا اتفاق نمی افتد. آن افرادی که نظرات خود را به شما می گویند، لازم است که بدانند که شما قصد دارید چه کاری انجام دهید و آن را برای چه کسی می خواهید انجام دهید تا نظراتشان مفید واقع شود. لازم است قبل از شروع آنها را در جریان بگذارید.

برای مثال فرض کنید که بر روی یک پروژه فعالیت می کنید که قرار است در آن احتیاجهای خاصی از مشتریان سالخورده رفع شود و محدودیت های جدی نیز بر سر راه شما وجود دارد. بگذارید تا منتقدان شما از این مطلب با خبر شوند. مهم تر از آن، بگذارید بدانند که معیارهای موفقیت این محصول چیست. بنابراین آنها می توانند به شما یاری نمایند تا آن چیزی را که واقعا احتیاج دارید به شما بدهند.

نکته کلیدی: شما در پروژه خود غرق هستید و خیلی راحت ممکن است فراموش کنید که دیگران در جریان کار قرار دهید. این اشتباه را نکنید.

2. همه چیز را روشن جلوه دهید

زمانی که شما در شروع راه پروژه خود هستید، کنار گذاشتن بخش بزرگی از کارتان و شروع تازه، میسر و امکان پذیر است، زیرا هنوز اول راه هستید و تاوان بزرگی نمی دهید. اگر انتقادها را دیر دریافت کنید و کار امروز را به فردا بندازید، تضمینی وجود ندارد که کوچکترین تغییر منجر به هزینه های زیادی شود.

چیزی که شما احتیاج دارید پاسخ ها و واکنش های مناسب در هر مرحله از انجام کار است. برای جلوگیری از اتلاف وقت و اجتناب از تاسف، به کسانی که با آنها کار می کنید روشن بگویید که در چه مرحله ای از کار هستید و به دنبال چه می شد.

3. همه چیز را بنویسید

انتقاد، همه انسان ها را احساساتی می کند و احساسات هرگز اجازه نمی دهد که مغز و حافظه شما درست کار کند. بنابراین هر چیزی که به شما گفته می شود، به خصوص در جلساتی که فکر شما را به خود مشغول می کند، ثبت کنید و بنویسید؛ چه با آن موافق باشید یا نباشید. شما بعدا، زمانی که سرتان خلوت است و از احساسات لحظه ای دور هستید، بهتر می توانید واکنش خود را نسبت به آن پیشنهاد ها ارزیابی کنید.

ایده ها، انتقادها و سوالات را به سرعت یادداشت کنید. فردای آن روز نوشته های خود را به دقت بخوانید. پاسخ سوالاتی را که دیروز به آنها جواب نداده اید را پیدا کنید. در بازخوردهایی که می گیرید، به دنبال الگوهایی منظم باشید. برای مثال آیا همواره در سومین مرحله از انجام پروژه، تعداد نظرات زیاد می شود؟ شاید بد نباشد یک نگاه مجدد به آن بیاندازید.

4. بپرسید.

لازم نیست همواره در برابر نقدها انعطاف پذیر باشید و خود را تغییر دهید. اگر با مسائلی دست و پنجه نرم می کنید و ذهنتان را مشغول نموده است، (مثلا نمی دانم چه عنوانی را برای این مطلب انتخاب کنم؟ یا درباره رنگ این آگهی مطمئن نیستم!) از دیگران بپرسید. برخی از افراد با یک انتقاد سردرگم می شوند زیرا احساس می نمایند که این انتقاد با آنچه فکر می نمایند مطابقت ندارد.

5. بیش از حد برای انتقادها وقت نگذارید.

همانطور که گفتیم قطعا لازم است که نوشته های خود را زمانی که آرام هستید آنالیز کنید. اما برای یک زمان طولانی همانجا نمانید. در سریعترین زمان ممکن ایده ها و انتقادهای شدنی را میسر و عملی کنید.

روش های انتقاد مؤثر و سازنده

1 ـ انتقاد شفاف، محبت آمیز و مشفقانه:

آن چه را که می خواهید مورد انتقاد قرار دهید به طور دقیق و شفاف بیان کنید، صراحت کلام انتقاد را مؤثر می کند. انتقاد اطلاعاتی است که می تواند به رشد فرد یاری کند و دانش و مهارت های مناسب را به افراد آموزش دهد. افراد با مشاهده و درک نتایج ارزشمند انتقاد، پذیرای انتقاد می گردند و یا قادر به ارائه انتقاد می شوند.

2 ـ انتقاد برای بهبود:

محور اساسی هر انتقاد موثر توجه به نقش سازندگی است، بهبود و ارتقا؛ معادل تغییر دانش، تغییر نگرش و تغییر عملکرد فردی و سازمانی در جهت مثبت است. در واقع هدف انتقاد باید اصلاح و تکامل فکر و رفتار فرد مقابل باشد.

3 ـ انتقاد با کلمات مثبت، محترمانه و انگیزشی:

این امر منجر به بهبود برقراری ارتباط و در نتیجه پذیرش آن می شود. به این جهت لازم است کلمات مناسب برگزیده و بیان شود.

4 ـ مشارکت طرف مقابل:

طرف مقابل خود را دخالت دهید، برای مشارکت دادن طرف مقابل رعایت نکات زیر لازم است:

بر اهمیت شغل فرد تاکید شود.

شرایط انتقاد شناسایی شود.

دقیقاً بیان شود که چگونه انتقاد برای طرف مقابل مفید خواهد بود.

از فرد خواسته شود که چگونه می تواند برای اجرای طرح به او یاری کرد و چگونه می توان از او در این راستا حمایت نمود.

5 ـ توجه به شایستگی ها:

به شایستگی های طرف مقابل توجه نمایید، بدون این که از کلمه اما بهره ببرید. اغلب افراد برای انتقاد کردن ابتدا به بیان جنبه های مثبت فرد پرداخته و سپس از کلمه اما استفاده می نمایند و به بیان نقاط ضعف وی می پردازند، در حالی که کلمه اما حذف نماینده ارزش پیغام قبلی است؛ در صورتی که اگر از حرف ربط و استفاده شود عکس این حالت است و با جملات قبلی انسجامی به وجود می آید. در مجموع کلمه و اثر بلند مدت و نیرومندتری را به جای می گذارد.

6 ـ انتخاب زمان مناسب:

انتقاد در زمان مناسب منجر به پذیرش آن در طرف مقابل می شود. انتقاد بایستی برای عده ای بلافاصله بعد از خطا و برای عده ای دیگر با گذشت زمان انجام شود، ضمن این که لازم است در هنگام خشم از افراد انتقاد نشود.

7 ـ استفاده از سوال:

می توان انتقاد را در قالب طرح یک سوال یا مجموعه سوالاتی مطرح نمود که جواب آن ها به راهنمایی طرف مقابل برای دریافت اطلاعات دقیق و اساسی منجر می شود.

8 ـ میزان ذهنی بودن انتقاد:

واقعیت ها نبایستی صرفاً در قالب ذهنیت فرد بماند، بلکه بایستی دیگران نیز آن را درک نموده و بپذیرند. مثلاً اگر طرف مقابل انتقاد شما جمله این انتقاد صرفاً اعتقاد شماست را به کار برد، حتی اگر این انتقاد برای شما مبتنی بر واقعیت عینی باشد؛ معنی آن این است که ارزشیابی ذهنی طرف مقابل برای قضاوت در خصوص یک رفتار یا ویژگی خاص را لحاظ ننموده ایم.

9ـ ایجاد انگیزه در افراد:

یکی از وظایف اساسی انتقاد موثر برانگیختن افراد برای انجام بهتر کارهاست. انگیزه یک مفهوم روانشناسی است که در اشکال و حالت های گوناگونی همچون افکار، احساسات، کلمات خاص و … مطرح می شود.

10 ـ حفظ آرامش و خونسردی:

نداشتن آرامش در زمان انتقاد به تضعیف انتقاد منجر می شود. اگر فردی قادر به حفظ خونسردی، آرامش و هوشیاری در زمان مواجهه با انتقاد باشد، می تواند احساسات خود را کنترل کند و بهره وری خویش را افزایش دهد. به علاوه فرد قادر به ارزیابی شرایط به طور دقیق بوده و پاسخ مناسبی را به آن شرایط خواهد داد.